Historia nauczycielką życia | blog historyczny: #45 Historia nauczycielką życia

A to było w lipcu?

Poniżej znajdują się tradycyjne listy z tymi ważnymi i nieco mniej ważnymi rocznicami. Dzisiaj bierzemy pod lupę oczywiście siódmy miesiąc roku. Zaczynamy!

fot. wiol5 (Pixabay.com)

5 rocznic, o których musimy/powinniśmy pamiętać:

1. 1 lipca 1569 r. (w 2018 r. przypada 449 rocznica wydarzenia) – Zaprzysiężenie unii polsko-litewskiej
Proponowana przeze mnie nauka z wydarzenia: Unia polsko-litewska jest na pewno prawdziwym fenomenem historii. A czego na bazie tamtych relacji Korony z Litwą mogłaby się nauczyć Unia Europejska? A może choćby tego, żeby biurokratyzacja i autorytaryzm jednej ze stron lub mocniejszego wśród słabszych nie przytłoczyły tego, co jest istotą wspólnoty, czyli równouprawnienia.

2. 11 lipca 1943 r. (75 rocznica) – Kulminacja tzw. rzezi wołyńskiej
Nauka: Oddziały OUN-UPA wymordowały kilka tysięcy Polaków. Krzywdy na poziomie narodów i jednostek trzeba wybaczać, ale także trzeba o nich pamiętać, wynagradzać i wyciągać z nich wnioski na przyszłość.

3. 12 lipca 1943 r. (75 rocznica) – Bitwa pod Prochorowką (w ramach większej operacji na Łuku Kurskim)
Nauka: Ta potyczka pomiędzy III Rzeszą i ZSRR była największą bitwą pancerną II wojny światowej i w skali całej historii. Pewne przysłowie afrykańskie mówi: „Gdzie dwa słonie walczą, cierpi na tym trawa”. Ileż to razy w historii walki gigantów najbardziej godziły w setki, miliony niewinnych ofiar, szczególnie cywilów.

4. 14 lipca 1789 r. (229 rocznica) – Zdobycie Bastylii
Nauka: Wzburzony lud Paryża rzucił się na znienawidzoną Bastylię, gdzie spodziewano się znaleźć najróżniejsze narzędzia tortur. Szukano jednak na próżno... Okazuje się, że propaganda powtarzająca jakieś hasła nierzadko wyrządza wiele zła, gdyż tworzy nierealny obraz rzeczywistości i nakazuje walczyć z urojonym złem.

5. 15 lipca 1410 r. (608 rocznica) – Bitwa pod Grunwaldem (i wszystko jasne :)
Nauka: To chyba najpopularniejsza data w naszej historii. Można się spotkać z opiniami, że król Władysław Jagiełło nie do końca wykorzystał politycznie tę wojnę z Zakonem i nie zadał Krzyżakom decydującego ciosu. Kuj żelazo póki gorące...

Pamiętajmy też m.in. o:

4 lipca 1776 r. – uzyskanie przez USA niepodległości;

4 lipca 1943 r. – katastrofa lotnicza pod Gibraltarem, w której zginął m.in. gen. Władysław Sikorski;

5 lipca 1978 r. – zakończyła się misja w kosmosie Mirosława Hermaszewskiego;

8 lipca 1343 r. – pokój kaliski pomiędzy Polską i Zakonem;

10 lipca 1941 r. – mord na Żydach w Jedwabnem z inspiracji Niemców;

28 lipca 1914 r. – wybuch I wojny światowej;

29 lipca 1683 r. – król Jan III Sobieski wyruszył pod Wiedeń

Sobieski błogosławi atak wojsk polskich pod Wiedniem, akwarela Juliusza Kossaka

fot: domena publiczna

5 rocznic, o których możemy pamiętać:

1. 9 lipca 1762 r. (w 2018 r. przypada 256 rocznica wydarzenia) – Katarzyna II została oficjalnie panującą carycą Rosji.
Proponowana przeze mnie nauka z wydarzenia: Historia tej władczyni jest dowodem na to, jak determinacja człowieka i zbieg różnych okoliczności może doprowadzić do celu. To trzeba w tym kontekście przyznać jakkolwiek nie najlepiej nam Polakom Katarzyna się kojarzy.

2. 12 lipca 1934 r. (84 rocznica) – Powstało Miejsce Odosobnienia w Berezie Kartuskiej.
Nauka: Ze względu na to, że lądowali tam przeciwnicy sanacji i często nie byli najlepiej traktowani, po II wojnie światowej czasami porównywano to miejsce do obozów niemieckich czy sowieckich łagrów. Było to jednak stwierdzenie na wyrost, gdyż w Berezie z definicji nie zabijano ludzi, co najwyżej łamano im charaktery. Poza tym Bereza była ochroną przed terroryzmem i pewnym znakiem tamtych czasów. Jedną z najtrudniejszych rzeczy w historii jest obiektywne ocenianie wydarzeń sprzed lat. Ileż dziejowej empatii nam potrzeba...

3. 15 lipca 1099 r. (919 rocznica) – Krzyżowcy zdobywają Jerozolimę (w ramach pierwszej krucjaty).
Nauka: Na temat wypraw krzyżowych można usłyszeć i przeczytać nieraz wiele sprzecznych informacji i opinii. Jedno jest pewne – możemy uczyć się od nich walki w obronie tego co wartościowe, ważne i święte. Poza tym o ile krzyżowcy zapisali się trwale w dziejach Europy, o tyle muzułmanie szybko o nich zapomnieli. Oto jak to samo wydarzenie może mieć różną wartość dla różnych grup ludzi, środowisk, narodów, itp.

4. 17 lipca 1936 r. (82 rocznica) – Wybuch wojny domowej w Hiszpanii
Nauka: Walki, bitwy i wojny to niestety nieodłączne części składowe historii. Rozlew krwi nigdy nie jest niczym przyjemnym, ale szczególnie boli, jeśli naprzeciw siebie stają bracia tudzież bratnie narody czy przedstawiciele jednej nacji.

5. 20 lipca 1944 r. (74 rocznica) – Grupa oficerów Wehrmachtu z Clausem von Stauffenbergiem na czele zorganizowała nieudany zamach na Hitlera w Wilczym Szańcu koło Kętrzyna.
Nauka: Wielu rodaków Adolfa zawołało radośnie: „Bogu dzięki, fuhrer żyje!”. Są takie momenty w historii, że albo całe rzesze ludzi podlegają jakiemuś zaślepieniu i całkowitej manipulacji, albo nagminnie odwołują się do tego co święte w niewłaściwych kontekstach.

Można też pamiętać m.in. o:

1 lipca 1933 r. – narodziny Amy Johnson, znanej pilotki i pionierki w tej dziedzinie;

1 lipca 1979 r. – pierwszy walkman Sony;

2 lipca 2002 r. – Steve Fosset okrążył ziemię balonem;

5 lipca 1993 r. – w Polsce wprowadzono VAT ;(

9 lipca 1521 r. – na Wawelu zawisnął Dzwon Zygmunta (prawidłowo powinno się go nazywać Dzwonem Zygmunt);

13 lipca 1943 r. – zgilotynowano w Monachium niektórych członków Białej Róży;

17 lipca 1918 r. – zgładzono cara Mikołaja II;

22 lipca 1944 r. – ogłoszenie manifestu PKWN (chociaż o takiej dacie można by spokojnie zapomnieć ;)

23 lipca 1903 r. – Ford Motor Company sprzedała Ford Model A – pierwszy wyprodukowany przez siebie samochód;

31 lipca 1928 r. – na Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Amsterdamie w lekkoatletyce wystartowały kobiety – pierwszy raz w historii